به نقل از «فرارو»

تثبیت خودی و غیرخودی در سینما؟

تاریخ انتشار: ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۸۹۹۶۷

صوفیا نصراللهی، روزنامه‌نگار و منتقد سینما در روزنامه هم‌میهن نوشت: اول چند اظهارنظر از مسئول عالی‌رتبه‌ی فرهنگی کشور بخوانید. وزیر ارشاد، آقای اسماعیلی تاکید کرده که برنامه‌ریزی‌ها در وزارتخانه‌ی ایشان جوری بوده که فیلم‌های سیاه‌نما نداشته باشیم و به‌جایش فیلم امیدآفرین ساخته شود! خیلی هم خوب. کاش در حد تماشای این فیلم‌ها امید و انگیزه داشتم که به سینما بروم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نکته‌ی بامزه‌ی ماجرا اینجاست که نصف فیلم‌های واقعا امیدآفرین جهان اگر در ایران تولید می‌شد بلافاصله برای همیشه می‌رفت داخل کمد و توقیف، کمترین حکم‌شان بود. مثلا فرض کنید فیلم «ارین براکوویچ» که به‌جز پوشش نامناسب قطعا به‌خاطر سیاه‌نمایی درباره‌ی وضعیت زنی که به‌عنوان مادر مجرد سه فرزند دنبال کار می‌گردد، چطور با ظاهر و رفتار نامتجانس مهم‌ترین پرونده‌های مردم علیه سیستم‌های دولتی را پیگیری می‌کند.

فیلم «در جست‌وجوی خوشبختی» با بازی ویل اسمیت که اتفاقا از صدا‌و‌سیمای خودمان هم بار‌ها پخش شده با نشان دادن وضعیت تلخ بیکاری یک پدر، اول کار آنقدر تلخ است که هیئت انتخاب ما به بخش امیدآفرینش نمی‌رسیدند. کل این ستون می‌تواند مثال بهترین فیلم‌های امیدآفرین جهان باشد که اگر در ایران با همان خط داستانی تولید می‌شدند توقیف و متهم به سیاه‌نمایی می‌شدند. اما یک جمله‌ی دیگر وزیر ارشاد بیشتر هم تحت‌تاثیرم قرار داد: «امسال مجموعه کار‌هایی را که مجوز دادیم خودمان تولید می‌کنیم تا جریان جدیدی ایجاد کنیم.» عالی شد!

دیگر به‌وضوح سیستم خودی و غیرخودی داریم. غیرخودی یعنی هر فیلم‌سازی که فکرش یا دلش یا استعدادش خارج از مسیر و چهارچوب جریان حاکم بر فرهنگ باشد، از جریان سینما بیرون انداخته می‌شود. اصلا توضیحی لازم ندارد. نمی‌خواهد مخاطب سینما یا منتقد یا پژوهشگر باشید تا متوجه شوید چقدر این جمله مخرب و ترسناک است و چطور سینما را به ورطه‌ی نابودی می‌کشاند. کمااینکه اگر فروش امسال سینما‌ها را با احتساب قیمت متوسط بلیت منتشر کنند معلوم می‌شود که سینمای ایران اساسا دیگر برای مخاطب محلی از اعراب ندارد.

بعد، از اهمیت سینما و فرهنگ‌سازی می‌گویند. همین امسال به‌جای اینکه مشتی فیلم بی‌نام و نشان یا کمدی‌های مبتذل برای هفته‌های متوالی اکران شوند، می‌شد با نمایش فیلم «کاناپه» کیانوش عیاری سالی متفاوت را برای سینمای کم‌رمق، رقم زد.

همین اتفاق در سایر حوزه‌ها هم با شدت در حال وقوع است. صحنه‌ی تئاتر تقریبا دارد خاک می‌خورد و به‌جز چند خبرگزاری رسمی که موظف به گزارش اتفاقات در حال وقوع و نمایش‌ها با هر کیفیتی هستند تحلیل و نوشته‌ای درباره‌ی نمایش‌ها نداشتیم.

در عرصه‌ی موسیقی با اسم و رسم می‌شود از فاجعه‌ها سخن گفت. وزیر ارشاد درخواست می‌کند که موزیسین‌ها کنسرت برگزار کنند تا شرایط کشور به حالت عادی برگردد. بعد چه کسی مجوز اجرا می‌گیرد؟ زانکو‍! کاش آن ویدیوی برنامه‌ی ممیزی را دیده باشید که آقای ممیز با زانکو گفتگو می‌کند و می‌گوید همین آهنگ‌های فست‌فودی شما چیزی است که ما می‌خواهیم. بی‌معنی. یک‌بار مصرف. به آن ویدیو خیلی خندیدیم و تصور نمی‌کردیم واقعیت زندگی‌مان بشود.

اگر وزیر ارشاد واقعا خواستار ارتقای فرهنگ بود مثلا کمک می‌کرد تا نشر موسیقی هرمس و رامین صدیقی دوباره کنسرت‌های show of hands را پی بگیرند. کنسرت‌هایی که هر سال آن با زحمت شخصی رامین صدیقی و کلی دردسر برگزار شد و ماحصلش یک هفته‌ی شگفت‌انگیز در فرهنگسرای نیاوران بود که هم ایران را به موزیسین‌های بزرگ معرفی می‌کرد و هم مخاطب ایرانی با موسیقی واقعا هنرمندانه و فاخر آشنا می‌شد. ولی نتیجه‌ی سیاست‌گذاری‌های غلط این سال‌ها چه شد؟ که بعد از کرونا، در شرایطی که تهیه‌کنندگان و ناشران موسیقی نزدیک به ورشکستگی بودند و هیچ کمکی هم از دولت دریافت نکردند، به‌خاطر همه‌ی سنگ‌اندازی‌ها در این مسیر در طول سال‌ها، صدیقی و امثال او مثل پدرام نیک‌سیرت که شب‌های جَز و سازباز را برگزار می‌کرد، عطای برگزاری کنسرت در ایران و دعوت از هنرمندان درست و حسابی ایرانی و خارجی را به لقایش ببخشند.

این‌طوری سرمایه‌های فرهنگی‌مان را از دست می‌دهیم و بعد دم از اهمیت فرهنگ می‌زنیم. جای موسیقی سطح بالا را آثار نازل می‌گیرد و چند سال دیگر وزیر بعدی و روشنفکران‌مان درباره‌ی سلیقه‌ی مردم غر می‌زنند درحالی‌که نه‌تن‌ها تلاشی برای ارتقای فرهنگ مخاطب و شناساندن ایران به‌عنوان محمل استعداد‌های هنری به جهان نکرده‌ایم که جلوی آدم‌هایی مثل رامین صدیقی و پدرام نیک‌سیرت و آن چند نفر دیگری را که تعدادشان از انگشتان دو دست کمتر است هم گرفته‌ایم و از ادامه‌ی مسیر پشیمان‌شان کرده‌ایم. استعداد‌هایی مثل اصغر فرهادی و کیهان کلهر را فرستاده‌ایم جایی که بتوانند کار کنند، نه اینکه به‌جای وقت صرف کردن برای فکر به خلق، مجبور باشند درگیر بروکراسی‌های مسخره شوند. بهترین مدیران سینمایی و موسیقی و تئاتر را به خانه می‌فرستیم تا به قول وزیر ارشاد خودی‌ها جریان‌ساز شوند و چرخی اختراع کنند که با آن ما را به ته دره ببرند.

منبع: فرارو

کلیدواژه: فرهنگ و هنر وزیر ارشاد فیلم ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۸۹۹۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بیمه فعالان سرود پیگیری می‌شود/چند پیشنهاد به موسیقی فارس

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، امیرحسین سمیعی مدیر کل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه حامد جلیلی مدیر دفتر سرود و محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره موسیقی نواحی عصر روز گذشته ۹ اردیبهشت وارد استان فارس شد و با جمعی از فعالان موسیقی استان فارس دیدار کرد.

در این دیدار که در تالار گفت‌وگوی اداره کل فرهنگ و ارشاد استان فارس انجام شد، در ابتدا مدیر انجمن موسیقی استان فارس، رهبر ارکستر فیلارمونیک فارس، برخی از اساتید، نوازندگان و اهالی هنر و موسیقی به بیان نکات و دیدگاه های خود درباره وضعیت موسیقی از جنبه‌های گوناگون پرداختند. این در حالی است که بعد از صحبت هنرمندان و فعالان موسیقی، سمیعی و همراهانش به پاسخ و بررسی مسایل پرداختند.

کم و کاستی ها را می پذیریم

امیرحسین سمیعی اظهار کرد: هدف از سفر به استان‌های مختلف بررسی مشکلات و پیگیری معضلات مربوط به جامعه موسیقی است؛ همچنین بررسی و به رای گذاشتن ظرفیت‌های عظیمی که در استان‌های مختلف وجود دارد و پرداختن بی چون و چرا به همه مناطق از دیگر اهداف دفتر موسیقی وزارت ارشاد به شمار می‌رود. البته که نگاه ما در جشنواره موسیقی فجر ۱۴۰۲ توجه به عدالت فرهنگی بود؛ لذا تلاش کردیم تا این عدالت فرهنگی را با توجه به بضاعت نخستین سالی که این جشنواره برگزار شد ایجاد کنیم. البته کم و کاستی‌هایی وجود داشت و به این نتیجه رسیدیم که قدم اصلی برای رفع این کاستی‌ها، خارج شدن از تهران و سفر به استان‌های مختلف کشور برای ارزیابی وضعیت موسیقی است.

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ظرفیت‌های خوب و ارزشمند استان فارس پیرامون حوزه موسیقی گفت: من معتقدم که در حوزه موسیقی شیراز اتفاق فوق‌العاده‌ای در حال رخ دادن است و اگر نسبت به این اتفاقات بی‌توجه باشیم از نگاه اصلی وزارت که عدالت فرهنگی است دور خواهیم شد. البته رصد استعدادها و موسیقی‌هایی که در جهت تقویت فرهنگ و ریشه‌های ما عمل می‌کند، ضرورت دارد. ضمن اینکه من بر این باورم بسیاری از مشکلات در عرصه موسیقی مساله اعتبارات و نقدینگی نیست؛ ۹۰ درصد از مشکلات افراد فعال در این عرصه مبنای مالی و حمایتی ندارد بلکه مبنای معنوی دارد.

نباید موسیقی جدی در صف اجراهای دیگر پاپ قرار بگیرد

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: اتفاقاتی که در شیراز و استان فارس می‌افتد می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها باشد. ممکن است در برخی استان‌ها موسیقی نواحی جلوتر باشد، در برخی استان‌ها موسیقی جهانی به صورت علمی‌تری دنبال شود و در بعضی دیگر نیز موسیقی ایرانی پیشتاز باشد اما در استان فارس هم در موسیقی ایرانی هم در آواز جمعی، هم در موسیقی جدی و ارکستری اتفاقات خوبی رقم خورده است؛ حتی می‌توان گفت این حرکات خودجوش و باکیفیت را در پایتخت هم نداریم؛ در شیراز یک جوشش اساسی در حال جریان است.

وی عنوان کرد: ارکسترها در بعضی استان‌ها به دشواری شکل می‌گیرد اما در استان فارس این ارکسترها به صورت حرفه‌ای شکل گرفته و در حال فعالیت هستند، حتی نگاه به آواز کلاسیک در شیراز تخصصی‌تر از تمام استان‌هاست. من معتقدم نباید موسیقی جدی در صف اجراهای دیگر پاپ قرار بگیرد. مبنای این سفر این است که ما این سیستم فرآیند بروکراتیک را کنار بگذاریم و باور کنیم که می‌توانیم مشکلات را با گفت‌وگو حل کنیم. ضمن اینکه بایستی شرایطی فراهم شود تا گروه‌های موسیقی جدی برای اجرای صحنه‌ای مجبور نباشند در لاین نوبت قرار بگیرند چراکه این نوع موسیقی است که به فرهنگ ما ضریب می‌دهد.

برای موسیقی فارس باید کار ویژه انجام داد

وی با بیان اینکه موسیقی جدی در فارس به مرزی رسیده که باید دیده شود، گفت: بررسی وضعیت موسیقی در فارس و تناسب‌سنجی این برآیند نشان از موفقیت فوق‌العاده فارس در حوزه موسیقی می‌دهد، لذا برای فارس باید کار ویژه انجام داد. بایستی فعالان در این عرصه دغدغه‌های خود را بی واسطه بیان کنند، ما هم در مرکز موسیقی تمام تلاشمان را به کار می‌گیریم تا این سد شکسته شود و ارتباطات با مرکز موسیقی به یک مکاتبه اداری محدود نشود.

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: در دولت سیزدهم تلاش شده تا این سدها شکسته شود؛ سفر به استان‌های مختلف با این هدف انجام می‌شود تا ما بتوانیم بدون واسطه با افراد فعال در این عرصه رو در رو شویم و تدابیر کافی برای اجرایی شدن سیاست‌ها و حل مشکلات در این بخش اتخاذ شود.

دفتر موسیقی، بیمه اهالی سرود را پیگیری می کند

حامد جلیلی مسؤول دفتر سرود اداره کل موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این جلسه گفت: هدف دفتر سرود در ۲ سال گذشته ارتقای سطح کیفی گروه‌های سرود، ساماندهی گروه‌ها و پیدا کردن استعداهایی بوده که در این زمینه وجود دارند و دیده نمی‌شوند، برای تحقق این امر راهکارها و برنامه‌هایی ارایه شده و بدون شک امسال نیز گام بزرگی در این مسیر برداشته خواهد شد. در حال حاضر آموزش مربیان گروه سرود به صورت جدی پیگیری می‌شود و این اقدام در مراحل بعدی به صورت پیشرفته‌تر در هر استان دنبال خواهد شد.

وی با بیان اینکه بیمه اهالی سرود توسط صندوق هنرمندان به صورت جدی در حال پیگیری است، گفت: معمولا گروه‌های سرود در هیچ رسته‌ای از هنر جای داده نمی‌شوند، لذا پیگیری‌هایی برای حل مشکل بیمه آنها صورت گرفته و در سال جاری بیمه اهالی سرود انجام خواهد شد.

جلیلی درباره کمک‌های مالی به گروه‌های سرود گفت: ۱۰ هزار گروه سرود در کشور داریم؛ گروه‌هایی از کوچک‌ تا بزرگ که قابلیت بالایی در این عرصه دارند. ما معتقد هستیم گروه‌های بزرگ باید آنقدر توانمند شوند که بتوانند گلیم خود را از آب بیرون بکشند؛ به اعتقاد ما گروهی که به اجرای میدانی نرسد گروهی است که در اجرا موفق نبوده است. ما براین باوریم بحث هنری جداست و بحث سلیقه مردم هم که باید در ساخت کارها لحاظ شود، به صورت جداگانه مورد توجه است.

وی ادامه داد: باید به همه گروه‌ها رسیدگی شود و اگر بخواهیم بحث مالی را برای همه آنها پیش ببریم حقوق بسیاری از گروه‌ها ضایع می‌شود، در بحث آموزش هم بحث رسانه به صورت جدی تعریف شده و بر این باور هستیم که اگر مربی، رسانه را بشناسد می‌تواند اثر تولیدی خود را در فضای مجازی منتشر کند.

پوست‌اندازی برای عدالت فرهنگی شنیداری موسیقی نواحی

محمدعلی مرآتی دبیر پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران هم گفت: از سال گذشته پوست‌اندازی برای عدالت فرهنگی شنیداری موسیقی نواحی ایران آغاز شد؛ ملاک برای شرکت در این جشنواره به احترام بزرگان موسیقی بر اساس یک فراخوان تعریف شد.

محمدعلی مرآتی ادامه داد: موسیقی نواحی ایران یک موسیقی سطح هنری است که نخبگان و بزرگان گروه‌های شرکت کننده را انتخاب می‌کنند و ما تلاش می‌کنیم شرایط را برای اجرای شرکت کنندگان در این جشنواره ایجاد کنیم، متأسفانه هنوز این ظرفیت را نداریم که از همه گروه‌ها برای حضور در این جشنواره دعوت کنیم. ظرفیت استان فارس از منظر موسیقی در تنوع فرهنگ شنیداری موسیقی اقوام بر همگان روشن است؛ در این استان اقوام مختلفی در کنار هم موسیقی فراقومیتی ایجاد کردند.

دبیر پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در پایان گفت: امسال به زودی از اداره‌کل‌ها خواسته می‌شود که ظرفیت موسیقی را اعلام کنند؛ بدون شک ساز و کار امسال دقیق‌تر خواهد بود. خود منطقه‌ها افراد را معرفی می‌کنند و ظرفیت‌بندی‌ها مشخص می‌شود تا بتوانیم از این طریق عدالت موسیقی نواحی را ایجاد کنیم.

کد خبر 6091776 علیرضا سعیدی